اول گرامر یا اول لغت؟
در روشهای آموزش زبان انگلیسی مرسوم، معمولاً گرامر در اولویت قرار میگیرد. یعنی آن تأکیدی نیز که بر لغت میشود برای این است که بتوان دستورات گرامری را در چارچوب آن لغات توضیح داد. ولی بهراستی کدامیک از این دو مهمتر است و بایستی در اولویت قرار بگیرد؟ گرامر زبان انگلیسی یا لغت؟ پاسخ بنده همیشه یادگیری لغت است.
لغت، بنیاد و اساس هر زبانی است که با به کار بردن آن ساختارهای سختتری مانند دستورات گرامری و اصطلاحات، ساختهوپرداخته میشود. دکتر “کیث فلس” در کتابش به نام باورهای ساختگی دربارهی لغت داستانی تعریف میکند که در یک سوپرمارکت در ژاپن برای وی روی داد. او میخواست مقداری آرد بخرد. جملهی زیر را برای گفتن به فروشنده آماده کرده بود:
“Sumimasen, ____ -wa doko desu ka?”
که معنی آن میشود:
Excuse me, where is the ____?
ولی یک مشکلی وجود داشت. او نمیدانست که آرد به زبان ژاپنی چه میشود. او یکی از دانشجویان ژاپنی خود را فراخواند و از وی معنی آرد (flour) را به ژاپنی پرسید. ولی آن دانشجو بهاشتباه flower شنید و معنی آن را به ژاپنی گفت. نتیجه این شد که این استاد به بخش گلها فرستاده شد و آنجا بود که ایشان به این موضوع پی برد که چه اندازه دانستن لغت میتواند در برقراری ارتباط مهم باشد. تنها دانستن یک کلمهی آرد بدون بکار بردن هیچ دستور گرامری، میتوانست وی را به هدفش برساند.
با دانستن لغات، این امکان وجود دارد که بهطور دستوپاشکسته خود را به دیگری بفهمانید. ولی اگر هزاری هم گرامر بلد باشید، بدون دانستن لغت، منظور خود را نمیتوانید برسانید. از سوی دیگر هنگامیکه کتابی میخوانید و یا به دیگری گوش میدهید، حتی ندانستن یک کلمه میتواند شما را زمینگیر کند ولی ندانستن گرامر تأثیر چندانی بر درک شما ندارد. برای اینکه این موضوع برای شما روشنتر شود تنها کافی است کتابی را بخوانید که درصد قابل توجهی از لغتهای آن را ندانید.
نگران گرامر زبان انگلیسی نباشید
گرامر زبان انگلیسی، برخلاف پنداشت غالب، با خواندن کتابهای گرامری فراگرفته نمیشود. برای اینکه این موضوع بیشتر برایتان روشن شود به شیوهی زبانآموزی یک بچه دقت نمایید. آیا یک بچه با خواندن کتاب گرامری زبان را یاد میگیرد؟ تنها تفاوت یک بزرگسال با بچه این است که ذهن بزرگسال به دستورات گرامری زبان مادری عادت کرده است. بنابراین برای عادت کردن به دستورات گرامری زبان جدید، بایستی صبر و پشتکار به خرج داد.
بنابراین، گرامر زبان انگلیسی هرگاه نیاز باشد، با درگیری زیاد با ورودیهای صحیح، بهطور ناخودآگاه فراگرفته میشود. اگر کمرو نباشید و از اشتباهات خود نترسید، گرامر دستوپاشکسته، مانع برقراری ارتباط و لذت بردن از زبان انگلیسی نمیشود. ولی کمبود دایرهی لغات شدیداً مانع از برقراری ارتباط مناسب و درک مطالب انگلیسی میشود.
پرداختن بیشازحد به گرامر غیر سازنده است.
پافشاری بسیار زیاد روی گرامر زبان انگلیسی هنگامیکه هنوز از کمبود واژگان رنج میبرید بسیار غیر سازنده است. اگر قرار باشد که هر بار دربارهی گرامر یک عبارت یا یک جمله فکر کنید، گفتگویتان بسیار آهسته میشود. همانگونه که بارها پیشازاین تأکید کردهام گرامر را بایستی بهطور ناخودآگاه فرابگیرید. زیرا هنگامیکه گفتگو میکنید زمانی برای بررسی دستورات گرامری وجود ندارد.
افزایش دایرهی لغات انگلیسی
چگونه دایرهی لغات خود را افزایش میدهیم؟ این کار با خواندن و شنیدن مطالب جذاب انجام میشود. کتابهای درسی نهتنها جذاب نیستند، بدتر از آن، اینکه روش مناسبی را نیز برای آموزش زبان انگلیسی، بکار نمیبرند. بنابراین بهترین کتاب، کتابهای داستان و یا کتابهایی که از خواندن آنها لذت میبرید است. برای شنیدن نیز همینگونه است. دیدن فیلم و یا شنیدن دکلمه موارد مناسبی برای تقویت مهارت شنیداری و افزایش دایرهی لغات است.